Afdeling Leiden

Picture Credit: Universiteit Leiden

Informatie voor OudersData komende bijeenkomstenProgramma

In december is er geen bijeenkomst. In plaats daarvan is er een kampje van 13-15 December voor degene van 7-14 jaar! Meer informatie kun je vinden op de Laeika pagina.

We zullen onder andere bezoekje brengen aan ESA/Space Expo. Maar ook lekker knutselen, spelletjes spelen en als het weer het toelaat ook met onze eigen telescopen gaan waarnemen.

Wij hebben er heel veel zin in. Zien we jullie daar ook?

Groetjes,
De leiding

Algemene Informatie

Afdeling Leiden en omstreken is een afdeling van Jongeren Sterrenkunde Vereniging JWG. Afdeling Leiden en omstreken (LEO) houdt iedere maand een bijeenkomst in de Leidse Sterrenwacht. Op de bijeenkomst wordt er veel verteld over weer- en sterrenkunde, doen we zo nu en dan een proefje of maken we een leuke knutsel. Ben je geïnteresseerd?

Voor vragen kun je gerust contact met ons opnemen. Stuur een mailtje naar jwgleiden@gmail.com.

Kom gerust eens langs op een van onze bijeenkomsten !!!

Data aankomende bijeenkomsten

In een van de telescoop koepels

2024

  • Augustus – Vakantie
  • Vrijdag 13 september 2024 – Let op! Andere locatie.
  • Vrijdag 11 oktober 2024
  • Vrijdag 8 november 2024
  • Vrijdag 13 december 2024 Deze bijeenkomst gaat niet door. In plaats daarvan hebben we het afdelingskamp Laeika georganiseerd.
  • Vrijdag 10 januari 2025
  • Vrijdag 14 februari 2025
  • Vrijdag 14 maart 2025
  • Vrijdag 11 april 2025
  • Vrijdag 9 mei 2025
  • Vrijdag 13 juni 2025
  • Juli – Vakantie
  • Augustus – Vakantie

De bijeenkomsten zullen plaatsvinden op vrijdagavonden tenzij het anders is aangegeven. Zoals gewoonlijk beginnen we om 19:30u tot 21:00u. Je vindt ons in de Oude Leidse Sterrewacht. De sterrenwacht bevindt zich op een heuvel achter het studentencentrum Plexus, aan de Sterrenwachtlaan.

Programma

  • Vrijdag 8 maart 2024 – De allereerste sterrenstelsels

    cc: NASA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

    Spreker: Victor Reijnders
    Onderwerp: De allereerste sterrenstelsels

    Kijk naar deze prachtige foto. Het is De Sombrero Nevel ook wel Messier 104 genoemd. Het is eigenlijk geen nevel maar een sterrenstelsel op 28 miljoen lichtjaar van de Aarde. Het een spiraal stelsel waar we bijna vanaf de zijkant naar kijken. Omdat de lichtsnelheid constant zien we licht dat 28 miljoen jaar oud is. Het licht heeft er immers 28 miljoen jaar over gedaan om naar de Aarde te reizen. De Sombrero nevel er anno 2024 anders uit zien. Wij zullen dat pas over 28 miljoen jaar zien.

    Kijk je naar sterrenstelsel die nog verder weg staan, dan kijk je dus eigenlijk nog verder terug in de tijd. Met telescopen zoals de James Webb telescoop kunnen we zo ver weg kijken dat we de allereerste sterrenstelsels kunnen zien toen het heelal nog maar 400 miljoen jaar oud was. Het heelal was toen nog een hele andere plek. Sterrenstelsels waren ook dan anders dan nu.

    Victor neemt ons mee terug in de tijd. Naar de eerste epochen van ons universum. Hoe zagen de eerste sterrenstelsels eruit? Wat voor invloed heeft dat op de huidige sterrenstelsel gehad? Kom naar onze JWG bijeenkomst en ga mee op reis.


  • Vrijdag 9 februari 2024 – Inzoomen op zwarte gaten

    The first picture of Sagittarius A* (Credits EHT)

    Spreker: Professor Huib van Langevelde
    Onderwerp: Inzoomen op zwarte gaten

    We hebben dit seizoen al heel wat zwarte gaten geweld gehad. We gaan in dit seizoen nog verder op deze wonderlijke verschijnselen induiken. Maar dan bedoel ik ook echt induiken. We zijn inmiddels bekend met wat een zwart gat is en hoe een zwart gat werkt. We hebben allemaal de prachtige plaatjes gezien die zijn gemaakt van een zwart gat. Maar wat is nu de volgende stap. Wat als we nog meer willen inzoomen op het zwarte gat.

    Tijdens dit praatje komt Professor van Langevelde praten over de volgende stap in zwarte gaten onderzoek. We willen natuurlijk nog meer te weten komen over zwarte gaten en daarvoor moeten we nog verder inzoomen. Professor van Langevelde is project leider geweest bij het maken van de foto van Sagittarius A*, het zwarte gat in het centrum van ons eigen Melkwegstelsel. Sinds zijn tijd als student op de Leidse Universiteit heeft hij al onderzoek gedaan naar Sagittarius A* en kan hij ons alles vertellen over het grootste massieve gat in onze achtertuin.


  • Vrijdag 12 januari 2024 – Wat Als?

    Credit: Alpsdake, No change made Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International

    Spreker: Mart Vreeken
    Onderwerp: Wat als?

    In de wereld van nieuwsgierigheid en verbeelding is de vraag “Wat Als” de poort naar nieuwe mogelijkheden. Het is een venster naar onbekende werelden van verbeelding.

    Deze avond nemen we jullie mee om over verschillende vragen na te denken. Wat als de zon niet bestaat? Stel je voor dat de ochtend nooit wordt begroet door de warme stralen van de zon, en de lucht zich nooit kleurt in het rood van een zonsondergang. Of wat dacht je van een honkbal met 90% van de lichtsnelheid slaan! Zouden we er iets van merken? Of stel je voor dat we ontdekken dat de maan meer verborgen schatten herbergt dan we ooit hadden gedacht. Misschien vinden we wel een mysterieuze maanmeer vol met vloeibaar water. Hoe zouden we ons aanpassen aan dit buitenaardse zwemavontuur?

    Met “wat als” kunnen we samen ontdekken hoe bijzonder onze wereld kan zijn. Dus, laten we onze denkbeeldige pet opzetten en op avontuur gaan met de betoverende kracht van “wat als”!


  • Vrijdag 8 december – Snelle Radio Flitsen

    Author: Onderwijsgek – Eigen werk
    Copyright: CC BY-SA 2.5 nl

    Speker: Ethan Woest
    Onderwerp: Snelle radio flitsen

    Een snelle radio flits (fast radio burst of FRB) is een korte, heldere radiopuls met een kennelijke oorsprong buiten het melkwegstelsel. We zien deze flitsen met radio telescopen zoals die van Westerbork. Het gekke van deze flitsen? We zien ze maar een paar miliseconden en dan verdwijnen ze! Snelle radio flitsen zijn pas een vrij nieuwe ontdekking. Ze zijn voor het eerst in 2007 aan licht gekomen. Sindsdien zijn we op verschillende plekken aan de hemel waargenomen. Sterrenkundige zijn haastig op zoek naar antwoorden.

    Maar waar komen deze Snelle Radio Flitsen vandaan? Niet uit het melkwegstelsel. Maar waar dan wel vandaan? Ethan Woest neemt je deze avond mee in de fantastische wereld van dit nog verse onderzoeksveld. Hij bespreekt de laatste updates van het onderzoek naar de Radio Flitsen. Wat ze zijn? Waar ze vandaan komen en waarom sterrenkundige zo geïnteresseerd zijn naar deze bijzondere verschijnselen.


  • Vrijdag 17 november 2023 – Infrarood Sterrenkunde met James Webb

    NASA/Goddard Space Flight Center/Pat Izzo van https://en.wikipedia.org

    Spreker: Peter Perdijk
    Onderwerp: Infrarood sterrenkunde met James Webb

    Op 25 december 2021 is de James Webb telescoop gelanceerd. Dit nieuwe speeltje voor astronomen heeft al in korte tijd voor geweldige plaatjes en nieuwe ontdekkingen gezorgd. Hoewel sterrenkundigen lang hebben moeten wachten, levert James Webb geweldig plaatjes. Plaatjes in het infrarood!

    Infrarood astronomie is sterrenkunde die gedaan wordt in het infrarood spectrum van het licht. We kennen zelf infrarode straling bijvoorbeeld van een terrasverwarmer. Je kan infrarood voelen als warmte op je arm. Ook de zon zend infrarode straling uit. We kunnen dus naar de zon kijken niet alleen in zichtbaar licht. Maar ook in infrarood licht. Infraroodsterrenkunde is belangrijk omdat het ons in staat stelt om objecten en verschijnselen in het heelal waar te nemen die niet zichtbaar zijn in het zichtbare lichtspectrum.

    Maar waarom zou je nou in het infrarood naar de hemel en hemellichamen willen kijken? En wat kunnen we allemaal leren van de hemel als we in het infrarood gaan kijken. De James Webb telescoop is niet de enigste infrarood telescoop die we hebben gelanceerd. De Herschell ruimte observatorium en Spitzer Ruimte telescoop zijn de James Webb telescoop voor geweest. Tijdens dit praatje gaat Peter dieper in over wat sterrenkundigen nou allemaal met infrarood telescopen kunnen onderzoeken.


  • Vrijdag 13 oktober 2023 – De Middeleeuwse Wereld in het Middeleeuwse Universum

    Illustratie van rond het jaar 1000 van een zgn. "Nocturlabium", een instrument waarmee je 's nachts aan de hand van de positie van een bepaalde ster kunt zien hoe laat het is. En ja, Er zit een gat in het perkament.
    Image taken from St. Gallen Stiftsbibliothek Cod. Sang. 18 Parchment · 194 pp / Source: e-codices.unifr.ch/ Copyright: CCv4

    Titel: De Middeleeuwse Wereld in het Middeleeuwse Universum
    Speker: Dr. Rutger Kramer

    Niet alleen nu, maar ook tijdens de middeleeuwen was er een enorme interesse in de sterrenhemel, de planeten en de plek van de aarde in het heelal. Sterrenkundigen van toen probeerde met de beperkte middelen van hun tijd te begrijpen hoe hemel en aarde in het universum pasten. Daar kwam natuurlijk een hoop religie bij kijken, maar dat betekende niet dat ze niet óók allerhande inventieve manieren bedachten om uit te vogelen hoe de vork in de steel zat.

    Veel mensen denken dat de Middeleeuwen een tijd was zonder veel wetenschappelijk onderzoek. Dat er kennis verloren was gegaan, en dat men niet meer de behoefte had om op ontdekking te gaan. Toch is dat te kort door de bocht. Wetenschap stond niet stil. Om te laten zien hoe dat werkte, nemen we jullie mee op een reis naar de vroege Middeleeuwen, waar we een kijkje gaan nemen in het Hof van Karel de Grote. Dat was immers dé plek waar je als astronoom (of wetenschapper in het algemeen) moest zijn.

    Dr. Rutger Kramer is als assistent professor Middeleeuwse Geschiedenis verbonden aan het Centrum voor Middeleeuwse Studies van de Universiteit van Utrecht. Hij komt langs om een tipje van de sluier op te lichten over sterrenkunde, kosmologie en wereldbeeld in de vroege Middeleeuwen. Hoe dacht men voor het jaar 1000 over sterrenkunde? Wat wisten ze allemaal, en wat wisten ze nog allemaal niet? Wat voor onderzoek deden ze in de middeleeuwen en welke inventieve methodes hadden ze om toch, zonder de techniek van nu, tot zinnige antwoorden te komen over de natuur, de wereld, en het heelal.


Contact:
jwgleiden@gmail.com